Türkiye’de 2024’te Trafik Kazaları: Ölümlü Yaralanmalı Vaka Sayıları ve Trendler

TÜİK’ten alınan bilgilere göre 2024 yılında Türkiye karayolu ağında toplam 1,44 milyon trafik kazası meydana gelirken, bu kazalardan 266.855’i ölümlü ya da yaralanmalı olarak kayıtlara geçti.

Önceki yıla kıyasla trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısında yüzde 3’lük bir azalma yaşandı ve ölü sayısı 6.352 olarak belirlendi.

Artan araç sayısına rağmen ölüm oranlarındaki düşüş, trafik güvenliği önlemlerinin etkili olmaya başladığı yönünde umut verse de, kazaların genel yoğunluğu ve yaralanma sayıları hala oldukça yüksek.

Kaza verilerine bakıldığında, en fazla ölümün yaşandığı il 325 can kaybıyla Ankara olurken, İstanbul 41.414 kişiyle en fazla yaralının kaydedildiği şehir oldu.

Diğer yandan, en az ölüm Ardahan’da (4 kişi), en az yaralanma ise Bayburt’ta (331 kişi) görüldü.

Kazaların büyük kısmı (%85,5) yerleşim yeri içinde meydana geldi. Bu bölgelerde ölümlerin yüzde 56,4’ü, yaralanmaların ise yüzde 80,5’i gerçekleşti.

Yerleşim yeri dışındaki kazalar ise toplam kazaların yüzde 14,5’ini oluşturdu; bu kazalarda ölümlerin yüzde 43,6’sı, yaralanmaların ise yüzde 19,5’i yaşandı.

Trafik kazalarında hayatını kaybedenlerin yüzde 48,4’ü sürücü, yüzde 30,6’sı yolcu, yüzde 21’i ise yayalardan oluştu.

Yaralanmalarda da benzer bir dağılım görülürken, sürücüler yüzde 52,7 ile en çok etkilenen grup oldu.

Cinsiyet dağılımı incelendiğinde, ölenlerin yüzde 76,2’si erkek, yüzde 23,8’i kadın iken, yaralananlarda bu oranlar sırasıyla yüzde 69,3 ve yüzde 30,7 olarak belirlendi.

İncinebilir yol kullanıcıları, yani yayalar ve motosikletliler, toplam ölümlerin yüzde 42,2’sini, yaralanmaların ise yüzde 42,1’ini oluşturdu.

Yayalara ilişkin veriler oldukça dikkat çekici: 2024’te 1.331 yaya hayatını kaybederken, 42.486 yaya yaralandı.

Motosiklet kazaları da ciddi bir sorun olmaya devam etti; 1.229 motosiklet sürücüsü kazalarda yaşamını yitirirken, 109.832’si yaralandı.

Kazalarda hayatını kaybedenlerin yaş gruplarına göre dağılımı ise şu şekildeydi: 0–17 yaş arası yüzde 10,1, 18–24 yaş arası yüzde 15,1, 25–64 yaş arası yüzde 54,2 ve 65 yaş üzeri yüzde 20,5.

Yaralanmalarda ise 0–17 yaş arası yüzde 17,7, 18–24 yaş arası yüzde 24,5, 25–64 yaş arası yüzde 51,3 ve 65 yaş üzeri yüzde 6,5 oranında temsil edildi.

Kaza nedenlerine bakıldığında, en büyük pay hız ayarına uymamaya ait. Toplam 105.802 kusur bu kategoriye girerken, kavşaklarda öncelik hakkına uymamak (46.458 kusur) ve manevra kurallarına uymamak (26.487 kusur) da öne çıkan diğer sebepler arasında yer aldı.

Kusurların yüzde 90,1’i sürücülere aitken, yayaların kusur oranı yüzde 8,2, taşıtlarınki yüzde 0,8, yolcularınki yüzde 0,5 ve yollarınki ise sadece yüzde 0,3 olarak tespit edildi.

Kazaya karışan taşıt türlerine bakıldığında, otomobiller yüzde 41,8 ile ilk sırada yer aldı. Motosikletler yüzde 31,5, kamyonetler yüzde 13,7 ve diğer araç türleri ise yüzde 13 oranında kazalara karıştı.

Ölümlerin yarısından fazlası (%51,9) tek araçlı kazalarda yaşanırken, yaralanmaların çoğunluğu (%53,9) iki araçlı kazalardan kaynaklandı.

Zaman faktörü de kazalar üzerinde belirleyici oldu. En çok kaza ağustos ayında (%10,0) ve haftanın en yoğun günü olan cuma günleri (%15,2) meydana geldi. Ocak ayı (%6,1) ve pazar günleri (%13,7) ise görece daha az kaza yaşanan dönemlerdi.

Günün saatine göre dağılımda, kazaların yüzde 65,3’ü gündüz, yüzde 32,6’sı gece, yüzde 2,1’i ise alacakaranlıkta gerçekleşti.

TÜİK verileri, 2024 yılında araç sayısında yüzde 8,9’luk bir artışa rağmen, her 100.000 araca düşen ölüm oranının 22,8’den 20,3’e düştüğünü gösteriyor.

Uzun vadede ise son 10 yılda Türkiye’de toplam 62.762 kişi trafik kazalarında hayatını kaybederken, 3 milyondan fazla kişi yaralandı.