TÜİK: “Kadın-Erkek Kazanç Farkı Devam Ediyor”

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ait Kazanç Yapı İstatistikleri raporunu yayımladı.

Rapora göre, 2023 Kasım ayı itibarıyla aylık brüt asgari ücret 13 bin 414,5 TL olarak belirlendi.

Aylık ortalama kişi başı brüt ücret-maaş ise 23 bin 789 TL oldu. Ancak bu rakamlar, kadın ve erkek çalışanlar arasında belirgin bir fark olduğunu gözler önüne serdi.

Ücretli çalışan erkekler, kadınlardan daha yüksek maaş aldı. Erkeklerin aylık ortalama brüt ücret-maaşı 24 bin 11 TL olurken, kadınlarda bu tutar 23 bin 344 TL olarak kaydedildi.

Aylık ortalama kişi başı brüt kazançta da benzer bir tablo ortaya çıktı: Erkekler 26 bin 638 TL kazanırken, kadınlar 25 bin 931 TL’de kaldı.

Kadınlar, erkeklerden daha az çalıştı. Erkeklerin aylık ücretli çalışma süresi 205 saat olarak hesaplanırken, kadınların süresi 190 saat oldu.

Ancak saatlik brüt ücretlerde dikkat çekici bir durum görüldü: Kadınlar saatlik ortalama 123 TL kazanırken, erkeklerin kazancı 117 TL olarak gerçekleşti.

Bu durum, kadınların saatlik ücrette erkeklerin önüne geçtiği nadir alanlardan biri oldu.

Raporda, yıllık ortalama brüt kazançlar ise 305 bin 784 TL olarak belirtildi. Erkekler için bu rakam 314 bin 242 TL olurken, kadınlar 289 bin 720 TL’de kaldı.

Eğitim düzeyi, kazanç üzerinde belirgin bir etkiye sahip oldu. Yükseköğretim mezunu erkeklerin yıllık brüt kazancı 431 bin 364 TL’ye ulaşırken, kadınlarda bu rakam 354 bin 149 TL’de kaldı.

Eğitim düzeyine göre ücret farkı, yükseköğretim mezunlarında %17,4 ile en yüksek seviyeye ulaştı.

Sektör bazında değerlendirildiğinde, en yüksek yıllık ortalama brüt kazanç 640 bin 739 TL ile finans ve sigorta faaliyetlerinde kaydedildi.

Bu sektörü, 605 bin 317 TL ile bilgi ve iletişim sektörü, 461 bin 514 TL ile kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor faaliyetleri izledi.

Öte yandan, en düşük yıllık kazançlar sırasıyla 213 bin 518 TL ile konaklama ve yiyecek hizmetleri, 218 bin 815 TL ile gayrimenkul faaliyetleri ve 227 bin 284 TL ile diğer hizmet faaliyetlerinde görüldü.

Rapora göre, bazı sektörlerde kadın çalışanlar erkeklerden daha fazla kazanç elde etti. Ulaştırma ve depolama faaliyetlerinde kadınların yıllık ortalama kazancı 414 bin 502 TL iken, erkekler bu sektörde kadınların gerisinde kaldı.

Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı faaliyetlerinde de benzer bir tablo yaşandı. Kadınların yıllık kazancı bu alanda 453 bin 413 TL oldu.

Meslek grupları bazında yapılan analizde, en yüksek yıllık ortalama brüt kazanç 538 bin 530 TL ile yöneticiler meslek grubunda çalışanlara ait oldu.

Bu grubu, 409 bin 767 TL ile profesyonel meslek mensupları takip etti. En düşük kazanç ise 202 bin 809 TL ile nitelikli tarım, ormancılık ve su ürünleri çalışanları grubunda görüldü.

Kadın ve erkek arasında kazanç farkı, tüm meslek gruplarında erkeklerin lehine gerçekleşti. En büyük fark %23,5 ile sanatkârlar ve ilgili işlerde çalışanlar grubunda yaşandı.

Profesyonel meslek mensuplarında fark %21,1 olarak ölçüldü.

Buna karşılık, yöneticiler grubunda fark %2 gibi düşük bir seviyede kaldı.