Tip 1 diyabet, pankreastaki adacık hücrelerinin otoimmün harabiyeti nedeniyle insülin üretiminin tamamen durduğu bir hastalıktır.
Tip 1 diyabet, pankreastaki adacık hücrelerinin otoimmün harabiyeti nedeniyle insülin üretiminin tamamen durduğu bir hastalıktır.
İnsülin eksikliği, hücrelerin glukozu enerji için kullanamamasına ve kan şekeri seviyelerinin yükselmesine neden olur.
Genellikle çocukluk ve gençlik döneminde ortaya çıkan bu hastalık, yaşam boyu insülin kullanımını gerektirir.
Türkiye’de 5-14 Yaş Grubu Risk Altında
Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de 20.000 çocuk ve genç Tip 1 diyabet tanısıyla yaşamaktadır.
Özellikle 5-14 yaş arası çocuklar risk altındadır ve vaka sayısı her yıl artmaktadır.
Belirtiler Nelerdir?
Tip 1 diyabetin ani belirtilerle ortaya çıkabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Sebahat Yılmaz Ağladıoğlu, şu işaretlere dikkat çekti:
- Aşırı susama ve sık idrara çıkma: Geceleri sık sık tuvalete gitme veya alt ıslatma görülebilir.
- Aşırı yorgunluk ve kilo kaybı: İnsülin eksikliği nedeniyle enerji kaybı yaşanır.
- Bulanık görme ve iştah artışı: Kan şekeri seviyelerinin yükselmesi ve enerjinin düzgün kullanılamaması bu belirtilere yol açar.
Risk Faktörleri Nelerdir?
Tip 1 diyabetin kesin nedeni bilinmemekle birlikte bazı risk faktörleri tespit edilmiştir:
- Genetik yatkınlık: Ailede Tip 1 diyabet öyküsü olanlar daha risklidir.
- Otoimmün hastalıklar: Çölyak, vitiligo gibi hastalıklarla ilişkilidir.
- Çevresel faktörler: Viral enfeksiyonlar ve beslenme alışkanlıkları etkili olabilir.
Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Tip 1 diyabetin ilerlemesi ketoasidoz gibi hayati tehlikeler doğurabilir. Bu nedenle ebeveynlerin ve öğretmenlerin belirtileri erken fark etmesi hayati önem taşır.
Tedavi ve Yönetim
Tip 1 diyabetin tedavisi bulunmamakla birlikte, etkili bir yönetimle sağlıklı bir yaşam mümkündür:
- İnsülin tedavisi: Enjeksiyonlar veya insülin pompaları ile insülin sağlanır.
- Kan şekeri takibi: Sensörler gibi teknolojilerle düzenli izleme yapılır.
- Diyet ve egzersiz: Sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivite kan şekeri kontrolünü destekler.
Farkındalık ve Destek Önemli
Tip 1 diyabet, çocukluk çağında sık karşılaşılan bir sağlık sorunudur. Erken teşhis ve tedavi planlarıyla diyabetli bireyler sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.
Bu nedenle toplumda farkındalık artırılmalı, her çocuk için diyabet teknolojilerine erişim sağlanmalıdır.
Yorum Yazın