Pazartesi ile başlayan haftanın başı, kamu kurumlarında çalışanlar için Cuma günü mesai bitiminde sona erer. Cumartesi ve Pazar günleri kamu kurumlarında çalışanlar için tatil sayılır.
Esnafın çoğunluğu ise Cumartesi akşamı işyerini kapattıktan sonra Pazar gününü tatil olarak kullanır.
Cumartesi günleri işyerlerinin kapanma saati geldiğinde esnafta bir sancı görebilirsiniz. Yanında çalışanların haftalıklarını verebilmek için çırpınmaya başlar. Böyle sorunu olmayan esnaflardan sözetmiyorum.
Esnaf son yıllarda alacağını alamaz, vereceğini de veremez duruma gelince, müşterisini de kırmak isteyerek alacağını nazik dille isteyenlere de rastlar olduk. Bazıları ise borcunu ödeyemediği için alacaklısına küfür edip, kavga gürültü alacağını almak isteyenlerin yanında, bir de anlayışlı alacaklıların varlığına rastlamaya başladık.
Cumartesi günü bir esnafın işyerinin önünden geçiyorum. Alacaklı olduğu bir başka esnafı arayan vatandaş telefondaki konuşmasında;” Selamün aleyküm, nasılsız Ahmet bey, iyi misin? Yok yok önemli değil, bugün Cumartesi olduğu için aradım seni. Yoksa canın sağolsun paranın lafı mı olur. Ama beni de anlayışla karşıla Ahmet gardaşım. Bugün cumartesi işçilere haftalık vereceğim, yarı bizim çocuklar bir Zorkun pikniği yapalım diyorlar. İnan ki kasada 20 lira var ne yapacağımı şaşırmış durumdayım. Yoksa seni hiç rahatsız eder miydim. Bugün Cumartesi ya onun için rahatsız ettim. Tamam olur, 500 lira da verebilirsen bugünlük işimi görür, en azından işçilerin haftalığının yarısını veririm. Rica ederim Ahmet gardaş, çocuk göndermek ne demek, ben gelir bir de çayını içerim. Haydi Allah’a emanet ol!”
Telefonu kapatan esnaf yanındaki arkadaşına, “Adama bak sen yahu! Çocuk gönder diyor. Çocuk göndereceğim eline 200 lira sıkıştırıp gönderecek. Kendim gidersem en azından 500 lira koparabilirim. Herifte üç aydır alacağımız var, oyum oyum oynatıyor beni!”diye konuşmaya başladı.
Cumartesi gününün hafta sonu olması, yanında işçi çalıştıranların haftalık ödeme bahanesi ile alacak isteme yöntemiyle de tanışmış oluyordum.
Bir insan elinde parası olmaz da mı borcunu ödemez, yoksa ödememeyi alışkanlık haline getirdiği için mi ödemez bunu da bilmek gerekiyor.
Alışkanlık haline getirenleri bir kenara bırakırsak, esnafın kasasında para olmadığı, sıcak para yerine kredi kartlarının her alanda kullanılmaya başladığı bir çağda, elbette kasada para bulmak zor oluyor.
Taksitli eşya alımlarında senet ortadan kalmış durumda, kredi kartını getir, 12 aya kadar taksit yapalım deniyor. Kartsız taksitle eşya alınabilecek esnaf sayısı bir elin parmakları kadar kalmış.
Esnaf işini sağlama getiriyor, senet yapıp başına ağrıtmak yerine, çekiyor kredi kartından, taksitlendiriyor, gerisini borçlu düşünsün. Saygılarımla…
