Türkiye iş dünyasında insan kaynakları yönetimi (İK) ve danışmanlık hizmetleri daha sık konuşulur hale geldi. Şirketler, çalışan bağlılığı, verimlilik artışı ve yetenek yönetimi gibi konularda profesyonel destek almak istiyor. Bu eğilimin hem nicel hem de nitel verilerle izlenmesi sektör için yol gösterici oluyor.
Sektör Verileri: Maaşlar, Teknoloji, Talepler
HRD Danışmanlık’ın 2025 İK Maaş Anketi, Türkiye’de insan kaynakları profesyonellerinin maaş yapılarında önemli farklar olduğunu ortaya koyuyor. Ankete yaklaşık 7.000 İK çalışanı katılmış durumda. Örneğin; İK Müdürü pozisyonundakiler için maaş aralığı çoğunlukla 70.000 - 100.000 Türk lirası arasında iken, İK Uzmanları için bu rakam 40.000 - 60.000 arasında. Coğrafi farklar, firma büyüklüğü ve sektör tipine göre bu aralıklar daha da genişleyebiliyor.
İK teknolojisi pazarı küresel düzeyde de hızla büyüyor. KingsResearch'in verileri, insan kaynakları teknolojisi piyasasının 2024’te yaklaşık 66.555,5 milyon ABD doları değerinde olduğunu ve 2031’e kadar bu rakamın 122.334,4 milyon dolara ulaşmasının beklendiğini gösteriyor. İşe alım, çalışan bağlılığı, bordro yönetimi gibi fonksiyonlara yönelik dijital çözümler talep görüyor.
Türkiye’de işe alım ve yetenek yönetimi konularında da bazı eğilimler öne çıkıyor. TBG Danışmanlık tarafından hazırlanan raporda 2025’te işverenlerin, adayları sadece akademik geçmişlerine göre değil, pratik becerilerine, yetenek testlerine ve veri odaklı ölçümlere göre değerlendirme eğilimi içinde olduğu belirtiliyor. Ayrıca işe alım süreçlerinde doğruluk, aday deneyimi ve beceri bazlı testlerin kullanımı artmış durumda.
Danışmanlık Şirketleri ve İK Uygulamaları: Talep Noktaları
İK danışmanlık firmalarına talep nerelerde artıyor? Öncelikle büyük şirketler ve yabancı sermayeli firmalarda. Personel sayısı yüksek olan şirketler, İK departmanlarını güçlendirmek ya da dış kaynak hizmetleri kullanmak istiyorlar. Özellikle finans, teknoloji, üretim sektörlerinde İK danışmanlığına düzenli talep gözleniyor.
Danışmanlık şirketlerinden beklenen hizmetler çeşitleniyor: yetenek havuzları oluşturma (talent pooling), performans değerlendirme sistemleri kurulumu, eğitim & gelişim programları, çalışan bağlılığı ölçümleri, yan hak ve avantaj paketlerinin düzenlenmesi gibi. Bunlar hem iç operasyonları iyileştirmek isteyen işletmeler için hem de markalaşma ve çalışan memnuniyeti hedefleyen şirketler için önemli.
Dijital araçlar, hibrit/uzaktan çalışma modeli ve veri analitiği bu alanda öne çıkan kavramlar. Raporlara göre veri odaklı işe alım stratejileri uygulayan şirketlerde yanlış işe alım oranı düşüyor, aday memnuniyeti ve performans beklentisi daha tutarlı oluyor.
Zorluklar ve Fırsatlar
Sektörün büyüme potansiyeli yüksek olsa da bazı engeller var:
- Nitelikli İK profesyoneli eksikliği: Özellikle Anadolu’daki illerde, İK danışmanlığı ve uygulamaları konusunda deneyimli kadrolar sınırlı.
- Mevzuat ve iş hukuku karmaşıklığı: İş kanunu, çalışan hakları ve bordro yönetimi gibi konularda hem şirketlerin hem danışmanların dikkat etmesi gereken sürekli değişen düzenlemeler mevcut.
- Küçük ve orta ölçekli işletmelerin danışmanlığa bütçe ayırması: Danışmanlık hizmeti maliyetli görüldüğünde, bazı KOBİ’ler bu hizmeti “lüks” olarak algılıyor.
- Teknoloji adaptasyonu: İŞe alım süreçlerinde ve çalışan deneyiminde kullanılan araçlar, LMS sistemleri, yapay zekâ destekli değerlendirme platformları gibi teknolojilerin kullanımı yaygınlaşsa da her şirketin bu altyapıya geçiş imkânı aynı değil.
Fırsatlar ise şu alanlarda ortaya çıkıyor:
- Hibrit/uzaktan çalışmanın kalıcılaşmasıyla, çalışan bağlılığı ve kültür yönetimi konularına yatırım yapılması.
- Çalışan deneyimi (employee experience) kavramının öne çıkması: onboarding, mentorluk, esneklik gibi unsurlara önem veriliyor.
- Yeni yetenek kazanımı: özellikle teknoloji, sağlık, fintech gibi sektörlerde yetenek kıtlığı yaşandığından, İK danışmanlık şirketlerine düşen görev artıyor.
- İK teknolojisi pazarı ve araçların maliyetlerinin düşmesi, küçük ölçekli işletmelerin de bu çözümleri kullanabilmesini sağlıyor.
İK Danışmanlık Şirketlerinin Rolü
İyi bir danışmanlık şirketi, işletmenin İK stratejisini planlamasına yardım eder, İK fonksiyonlarını yapılandırır, işe alım, eğitim, performans, çalışan memnuniyeti gibi alanların ölçülebilir hale getirilmesini sağlar. Danışmanlık şirketleri, hem global trendleri takip eder hem de yerel iş kültürüne ve sektörel gereksinimlere uyum sağlar.
Bir referans olarak, Türkiyenin lider insan kaynakları danışmanlık şirketi Hugent bu hizmet alanında şirketlerle yakın çalışıyor. Proje bazlı işe alımlardan, çalışan gelişim programlarına, yetenek yönetimi modellerine kadar geniş bir portföy sunuyor. İşletmelerin İK bölümlerinin işleyişini iyileştirmek, çalışanların motivasyon ve bağlılığını artırmak isteyen şirketler için Hugent sıkı partner olarak görülüyor.
Gelecek Eğilimleri ve Beklenen Değişimler
Sektörün önümüzdeki dönemde hangi yönlere evrileceği üzerine konuşan uzmanlar bazı senaryolar üzerinde duruyor:
- Veri analitiği ve yapay zekâ (AI) uygulamaları: İnsan kaynakları süreçlerinde aday değerlendirmesi, performans takibi ve çalışan deneyimi ölçümlerinde AI destekli araçların kullanımı artacak.
- DEI (Çeşitlilik, Eşitlik, Kapsayıcılık) yaklaşımlarının yaygınlaşması: Farklı geçmişlerden gelen çalışanları dahil etmek, kapsayıcı politikalar geliştirmek firmaların itibarı açısından daha fazla önem kazanacak.
- Hibrit modellerin norm hâline gelmesi: Uzaktan veya karma çalışma modellerine uygun İK yapı ve politikaları tasarımı gerekecek; şirket kültürünün dağıtık ekiplerde bile güçlü tutulması gerekecek.
- Yetenek kazanımı için yetenek havuzlarının stratejik planlanması: Passive candidate (pasif aday) kazanımı, yetenek geliştirme programları ve sürekli öğrenme kültürünün desteklenmesi artacak.
Türkiye İK sektörü, danışmanlık firmaları vasıtasıyla hem ölçek hem de kalite açısından kaynaklarını geliştiriyor. Maaş yapıları daha şeffaf hale geliyor, teknolojik araçlar ve veri analitiği daha fazla kullanılır oluyor, işveren beklentileri aday odaklılaşıyor. Mevcut zorluklara rağmen firmalar bu değişime adapte oldukça, İK danışmanlık hizmetine olan ihtiyaç belirgin şekilde artıyor.
Yorum Yazın