Bu günlerde dünyada ve ülkemizde yaşanan olayları incelemek için dünleri anımsayıp, tarihin tozlanmış yaprakları arasında yaşananlardan bakmak istedim.
Bu sıcak günlerde aklınızı karıştırmak istemezdim ama, yaşanan olaylara ve gelişmelere baktığımızda dünlerden bu günlere yansıyan ve taşınan olayların üzüntülerini hala yaşıyor olmamız benim aklımı karıştırıyor.
Bu topraklar üzerinde hep birlikte yaşıyorsak, en az benim kadar geleceğimiz için sizlerin de akıllarını yormaları gerekir diye düşünüyorum.
Anı defterimi karıştırırken yıllar öncesindeki günlerde yaşanan olayları bugünlerle karşılaştırmaya çalıştım. Defterdeki kayıtlarımın sayfalarından tarihleriyle bazı olayları sizlerle paylaşmak istedim.
5 Aralık 1983 Pazartesi (Bundan 36 yıl önce). Günlüğümde yazılanlar: “Dün ABD aniden Suriye’ye saldırdı. Lübnan’ın Beka vadisi üzerinden 3 ABD savuş uçağı, Suriye birliklerinin üzerine saldırdı. Suriye birlikleri ABD savaş uçağını düşürdü…. Lübnan’da Filistinli gruplarlar arasında çatışmalar sürüyor… İran-Irak savaşı devam ediyor…”
Ülkemizdeki ekonomik yaşamdan notlarım olacak: “Asgari ücret 10.500 Tl. Maliye Bakanı A. Başer Kafaoğlu; “Asgari ücretle çalışan işçi yok”dedi. YHK Başkanı Naci Varlık; “Bugünkü asgari ücret normal” dedi. 12’lik ev tüpü 1250 Tl., Ekmek 30 Tl., Yumurta 20 Tl., Şekerin kilosu 110 Tl.”
Bu rakamları bu günkü TL olarak değerlendirmeyin sakın. Para birimimiz TL’den 6 sıfır atılmasını öngören yasa, 31 Ocak 2004 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanmış, 1 Ocak 2005'te de paradan 6 sıfır atılmıştı.
5083 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Para Birimi Hakkında Kanun” ve bu kapsamda çıkarılan Bakanlar Kurulu kararları uyarınca, iki aşamalı uygulanan para reformunun birinci aşamasında para biriminin başına “Yeni” ibaresi konulmuş, ikinci aşamada ise “Yeni” ibaresinin kaldırılarak TL'ye dönülmüştü.
Türkiye'de ilk kez gerçekleştirilen paradan 6 sıfır atılması operasyonu kapsamında tamamı Türkiye'de basılan ve 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren dolaşıma verilen Sekizinci Emisyon Grubu banknotlar 1, 5, 10, 20, 50 ve 100 Yeni Türk lirası olmak üzere 6 farklı değerden oluşuyordu. 1 Ocak 2009'da ise paradaki “Yeni” ibaresi kaldırılarak “Türk Lirası”na (TL) dönüldü.
YTL banknot ve madeni paralar 1 Ocak 010'da tedavülden kaldırıldı.
Tl’den 6 sıfır atılmadan öncesindeki asgari ücret;10 bin 500 Tl idi.
Yani 36 yıl öncesinden sözediyorum. Ekonomiyi düze çıkarma adına iktidardaki yöneticiler, YTL’yi bir süre piyasada kullandırdı, ardından da yeniden TL’ye dönüş sağlandı.
Bugünkü asgari ücret ise net 2 bin 20 Tl olarak uygulanıyor. Ev tüpü bugün 95 Tl. olarak satılırken, 36 yıl önce ise 1250 Tl olarak görülüyor.
Ekmek bugün 1,25 kr. Olarak satılırken, 36 yıl öncesinde 30 Tl olarak görülüyor. Yumurta bugün 75 Krş’a satılırken 36 yıl öncesinde 20 Tl olarak görülüyor.
Bundan 14 yıl önce TL’den 6 sıfır atılarak YTL’ye dönüştürülmesi, ardından yeniden Tl’ye dönülmesi ekonomik çözüm yolları denenmesine rağmen, gelinen noktayı inceleme zahmetinde bulunmanızı öneriyorum.
Özellikle muhasebeci insanların bu konuda halkımızı bilgilendirmesi önem taşımaktadır.
Tl’den 6 sıfır atılmasına rağmen, 14 yıl aradan sonra yine 36 yıl öncesindeki rakamlarla neredeyse ekonomik yaşam koşulları denk gelebilirlik olmaya yakınlaşıyor.
Bana ayrılan sütun bitmek üzere, anı defterimdeki olayları paylaşmayı sürdüreceğim, beni izlemeyi sürdürenlere saygılarımla…
