
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Gül’ün yürütücülüğünde başlatılan projeyle Türkiye’nin ilk bal arısı sperm bankası kuruluyor.

Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Aziz Gül’ün yürütücülüğünde başlatılan projeyle Türkiye’nin ilk bal arısı sperm bankası kuruluyor. "Türkiye’deki Yerel Bal Arısı Irk ve Ekotiplerinin Sperm Kalite Parametrelerinin Belirlenmesi ve Kriyojenik Yöntemle Bal Arısı Sperminin Dondurulmasında Bazı Antioksidanların Etkilerinin İncelenmesi" adlı proje, Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki gen bankasında yerel arı genetik materyalinin korunmasını amaçlıyor.
Dünya genelinde 27 önemli bal arısı ırkı bulunurken, Türkiye bu ırklardan Anadolu, Kafkas, Suriye, İran ve Karniyol arılarını barındırıyor. Anadolu ve Kafkas arıları ise Türkiye'nin tescillenmiş yerel ırkları arasında yer alıyor. Prof. Dr. Aziz Gül, proje kapsamında Türkiye'ye ait 8 farklı arı genotipinin sperm kalitesinin inceleneceğini ve kriyojenik yöntemlerle dondurulacağını belirtti.
Projeye 2023 yılında 1.7 milyon TL’lik bir bütçeyle başlandığını hatırlatan Gül, şu ana kadar Anadolu, Kafkas, Gökçeada, Hatay, Efe, Muğla, Trakya ve Yığılca arıları üzerinde çalışmalar yürüttüklerini ifade etti.
Proje kapsamında öncelikle tescilli arı genotiplerinden erkek arılar yetiştirilecek, ardından sperm kaliteleri analiz edilerek kriyojenik yöntemlerle dondurulacak. Dondurulan spermler çözme sonrası canlılık oranı, sperm motilitesi, DNA hasarı gibi parametreler açısından değerlendirilecek. Bu analizler için laboratuvarlara sperm dondurma cihazı, floresan mikroskop ve diğer gelişmiş ekipmanlar kazandırıldı.
Prof. Dr. Gül, Türkiye’nin arı spermi üzerine çalışan sayılı ülkelerden biri olduğuna dikkat çekerek, “Almanya ve Amerika’nın ardından Türkiye de bu alanda öncü ülkelerden biri olma yolunda ilerliyor. Ayrıca Türkiye’nin ilk arı sperm bankasını biz kurduk ve şu anda Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü’nde saklanan dondurulmuş spermler bulunuyor.” dedi.
Bu projeyle birlikte yerel bal arısı gen kaynaklarının korunması ve ilerleyen yıllarda yapay tohumlama gibi uygulamalarda kullanılması için bir altyapı oluşturulacak. Damızlık değeri yüksek arıların spermleri dondurularak, arıcıların ihtiyaç duyduğu zaman kullanılabilecek.
Proje; Prof. Dr. Aziz Gül (Proje Yürütücüsü), Prof. Dr. Cengiz Yıldız, Dr. Öğr. Üyesi Nurdan Coşkun, Dr. Öğr. Üyesi Oğuz Kaan ve Dr. Samet Okuyan (Ordu Arıcılık Araştırma Enstitüsü) gibi araştırmacılardan oluşan 5 kişilik ekip ve 3 bursiyer tarafından yürütülüyor.
Yorum Yazın