Abone ol
Osmaniye Halk Sağlığı Müdürü Dr. Alper Latif Boz, bilgisizliğin, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmakta olduğunu belirtti.
Osmaniye Halk Sağlığı Müdürü Dr. Alper Latif Boz, bilgisizliğin, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmakta olduğunu belirtti.
Güney batıdan esen bir rüzgar olan "lodos" nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlenmekte olduğunu belirten Boz, "Doğru yakılan soba ısıtır, yanlış yakılan soba öldürür" dedi.
Karbon monoksit zehirlenmesinin üç aşamada gerçekleştiğine dikkat çeken Dr. Boz, "Birinci Aşama, Karbon monoksit soluyan kimsede hafif uyuşukluk, durgunluk ve uyuklama hissedilir. Bu belirtiler zehirlenmenin başladığı anlamına gelir. Zehirlenmeye maruz kalan kişi veya kişiler derhal temiz havaya çıkarılmalıdır. Bu aşamada kurtulma şansı olabilir. Biraz daha fazla Karbon monoksite maruz kalındığında hareket yeteneği felce uğrar, insana tatlı bir rehavet çöker ve uyuklama isteği doğar. Öleceğini bilse bile kişi o ortamdan ayrılmak istemeyebilir. İkinci Aşama, Titreme, adale kasılması, çene kilitlenmesi ve diş gıcırdatmaları başlar. Gözler bir noktaya dikilir ve ateşlenme başlar. Üçüncü ve Son Aşama ise solunum ve kalp atışları yavaşlar, vücut ısısı düşer, his ve şuur kaybolur. Ölüm gerçekleşir. Karbon monoksit zehirlenmesi sonucu kırmızımsı pembe olan cilt rengi kiraz kırmızısı renge dönüşür. Dudaklar rujla boyanmış gibi kızarır ve yüz tebessüm eder bir hal alır.Sobalı bir odada otururken; yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, baş ağrısı, uyku hali, bulantı, kusma, görme bulanıklılığı, huzursuzluk hissedilince, pencere ve kapıyı açın, odaya taze hava girmesini sağlayın, belirti ne olursa olsun zehirlenen kişiyi mutlaka açık havaya çıkartın ve derhal 112 Acil Yardım ekibini arayın. Karbonmonoksit zehirlenmesinin, mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ücretsiz aranabilen Zehir Danışma Merkezi’nin 114 olan telefon numarası aranılarak zehirlenmelerde yapılacak ilkyardım hakkında gerekli bilgi alınmalıdır." dedi.
Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına dikkat edilmesi gerektiğini kaydeden Boz, "Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğünden bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli, Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 m daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı. Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir." dedi.
Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobanızı yatmadan önce mutlaka söndürülmesi gerektiğinin altını çizen Dr. Alper Latif Boz, lodos süresince dikkat edilecek hususlar hakkına ise şu bilgileri verdi: Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalı. Yanmakta olan soba, yatmadan evvel mutlak surette söndürülmeli. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmeli. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşılmamalı ve 186 numaralı telefondan Elektrik Arıza Servisi’ne bildirilmeli. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 numaralı telefondan İtfaiye Servisi aranmalı. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak yardım istenmelidir. Lodos felaketimiz olmasın unutmayın ki hiçbir şey sizin ve ailenizin hayatından önemli değildir."
Güney batıdan esen bir rüzgar olan "lodos" nedeniyle her yıl onlarca kişinin özellikle sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlenmekte olduğunu belirten Boz, "Doğru yakılan soba ısıtır, yanlış yakılan soba öldürür" dedi.
Karbon monoksit zehirlenmesinin üç aşamada gerçekleştiğine dikkat çeken Dr. Boz, "Birinci Aşama, Karbon monoksit soluyan kimsede hafif uyuşukluk, durgunluk ve uyuklama hissedilir. Bu belirtiler zehirlenmenin başladığı anlamına gelir. Zehirlenmeye maruz kalan kişi veya kişiler derhal temiz havaya çıkarılmalıdır. Bu aşamada kurtulma şansı olabilir. Biraz daha fazla Karbon monoksite maruz kalındığında hareket yeteneği felce uğrar, insana tatlı bir rehavet çöker ve uyuklama isteği doğar. Öleceğini bilse bile kişi o ortamdan ayrılmak istemeyebilir. İkinci Aşama, Titreme, adale kasılması, çene kilitlenmesi ve diş gıcırdatmaları başlar. Gözler bir noktaya dikilir ve ateşlenme başlar. Üçüncü ve Son Aşama ise solunum ve kalp atışları yavaşlar, vücut ısısı düşer, his ve şuur kaybolur. Ölüm gerçekleşir. Karbon monoksit zehirlenmesi sonucu kırmızımsı pembe olan cilt rengi kiraz kırmızısı renge dönüşür. Dudaklar rujla boyanmış gibi kızarır ve yüz tebessüm eder bir hal alır.Sobalı bir odada otururken; yorgunluk, halsizlik, baş dönmesi, baş ağrısı, uyku hali, bulantı, kusma, görme bulanıklılığı, huzursuzluk hissedilince, pencere ve kapıyı açın, odaya taze hava girmesini sağlayın, belirti ne olursa olsun zehirlenen kişiyi mutlaka açık havaya çıkartın ve derhal 112 Acil Yardım ekibini arayın. Karbonmonoksit zehirlenmesinin, mutlaka hastanede tedavi edilmesi gerekmektedir. Bu nedenle Sağlık Bakanlığı’na bağlı, ücretsiz aranabilen Zehir Danışma Merkezi’nin 114 olan telefon numarası aranılarak zehirlenmelerde yapılacak ilkyardım hakkında gerekli bilgi alınmalıdır." dedi.
Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına dikkat edilmesi gerektiğini kaydeden Boz, "Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğünden bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli, Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 m daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı. Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir." dedi.
Lodoslu ve fırtınalı havalarda sobanızı yatmadan önce mutlaka söndürülmesi gerektiğinin altını çizen Dr. Alper Latif Boz, lodos süresince dikkat edilecek hususlar hakkına ise şu bilgileri verdi: Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalı. Yanmakta olan soba, yatmadan evvel mutlak surette söndürülmeli. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmeli. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşılmamalı ve 186 numaralı telefondan Elektrik Arıza Servisi’ne bildirilmeli. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 numaralı telefondan İtfaiye Servisi aranmalı. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında 112 Acil Çağrı Merkezi aranarak yardım istenmelidir. Lodos felaketimiz olmasın unutmayın ki hiçbir şey sizin ve ailenizin hayatından önemli değildir."
Yorum Yazın